شکل گیری تعاونی دانشجویی در دهه 70

تشکیل تعاونی دانشجویی در دانشکده کشاورزی به اردیبهشت ماه سال 1378 برمی گردد. در آن سال، نخست، کمیته زراعی دانشجویان به پیشنهاد مدیر محترم مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی وقت (مرحوم آقای دکتر محمد باهری) تشکیل گردید. این کمیته با 6 عضو از دانشجویانی که زمین اجاره نموده بودند آغاز به کار نمود. برخی از وظایف کمیته زراعی دانشجویان عبارتند بودند از: ثبت نام دانشجویان برای اجاره زمین؛ درخواست زمین اجاره­ای از دانشکده؛ تنظیم قرارداد با دانشجویان و دانشکده؛ نقشه برداری، تنظیم کروکی زمین­ها و تقسیم بندی آن ها به قطعات لازم؛ خرید نهاده­های کشاورزی (بذر، کود و سم)؛ گرفتن وام زراعی از بانک کشاورزی برای دانشجویان متقاضی؛ تهیه ادوات و ماشین آلات بر اساس درخواست دانشجویان؛ تنظیم برنامه آبیاری؛ محاسبه هزینه لازم جهت اجاره زمین، تهیه ادوات، خرید نهاده­ها و ...؛ تهیه گزارش و عکسبرداری از مزارع دانشجویان.

کمیته زراعی قبل از برداشت محصول اقدام به بازاریابی می­کرد و چند نفر از دانشجویان آشنا به وضعیت بازار را جهت بازاریابی و پیدا نمودن مکانی مناسب برای فروش محصولات دانشجویان به عنوان نماینده انتخاب می­نمود. محصولات زیر نظر کمیته به فروش می­رسید و وجوه آن از خریدار دریافت و به حساب بانکی کمیته واریز می­شد. آنگاه پس از  تنظیم صورتحساب و کسر سایر هزینه­ها اعم از اجاره بها، هزینه کشت، کرایه ادوات، کامیون و ...، سود دانشجویان طی یک فقره چک به آن ها تحویل می­گردید.

موفقیت­های قابل توجه کمیته زراعی در سال 1378، افق­های وسیعی را در مقابل آن­ها گشود و فعالیت­های اعضا در مزرعه و نیز ارتباط دانشجویان با سازمان­های خارج از دانشکده، باعث شد همت آن­ها بلندتر شده و در جهت گسترش فعالیت­های دانشجویی گام بردارند. از این رو، دانشجویان با همفکری همدیگر و راهنمایی­های مدیریت وقت مزرعه آموزشی، تصمیم گرفتند جهت انجام هر چه بهتر فعالیت­های عملی و تحقیقاتی، شرکت تعاونی تولید کشاورزی تأمین نمایند. بدین ترتیب، از بهمن ماه 1378 فرایند تشکیل تعاونی در یک جلسه عمومی با حضور تمامی دانشجویان دانشکده آغاز گردید. پس از طی مراحل اداری ثبت، تعاونی دانشجویی 1609 با 300 نفر عضو رسمیت یافت.

کاشت 28 هکتار ذرت، سویا، توتون، بادام زمینی، انواع جالیز و صیفی جات در سال 1378، 91 هکتار گندم، سیر، ذرت، چغندرقند، لوبیا، شلغم و جالیز در سال 1379 و 150 هکتار گندم، سیر، ذرت، چغندرقند، حبوبات، جالیز و انواع صیفی جات در سال 1380 از جمله فعالیت­های این تعاونی با 300 عضو، گزارش شده است. کسب رکوردهای تولید نظیر 52 تن خیار در هکتار، 5/13 تن ذرت دانه­ای در هکتار، 58 تن چغندرقند با عیار 17 و 10 تن گندم در هکتار از موفقیت­های چشمگیر تعاونی 1609 دانشجویی در 10 دوره کشت بهاره و پاییزه بود. این تعاونی تا سال 1382 فعالیت­های تولیدی خود را ادامه داد و پس از آن به علت تغییر سیاست­های دانشگاه، اراضی دانشکده از تعاونی پس گرفته شد و عملاً تعاونی منحل گردید.

تشکیل تعاونی دانشجویی پیشگامان اشتغال (سال 1395)

پس از گذشت 6 سال از انحلال تعاونی، مجدداً انگیزه دانشجویان برای راه اندازی کسب و کارهای تعاونی، افزایش یافت؛ تا جایی که به صورت خودجوش و با همکاری مزرعه آموزشی و نیز برخی از اساتید علاقمند، نسبت به راه اندازی پروژه­هایی نظیر پرورش قارچ، جمع آوری غنچه گل محمدی، تولید ورمی کمپوست، تولید شوید، توت فرنگی، تولید خاک برگ، تولید سیر، نخود فرنگی و پیاز، تولید بذر مادری ذرت، تولید نشاء گیاهان زینتی، کشت بادام زمینی، کاشت اسفناج و شلغم و در نهایت، تولید تخم بلدرچین اقدام نمودند. اگرچه موفقیت­های چشمگیری در برخی از پروژه­های مذکور حاصل شد، اما مشکلاتی نظیر ناکافی بودن سرمایه­های دانشجویی و عدم امکان بهره­گیری دانشجویان از تسهیلات اعتباری سازمان­های مرتبط به صورت فردی، بی پاسخ ماندن برخی از درخواست­های دانشجویی به دلیل طولانی بودن فرایند بوروکراسی اداری، نبود مرجع مشخص برای بهره­گیری از امکانات موجود و نظارت بر اجرای پروژه­ها، دانشجویان و مسئولین دانشکده کشاورزی را وادار نمود، چاره­ای بیاندیشند.

به منظور رفع معضلات پیش گفته، امکانات و پتانسیل­های موجود در پردیس و نیز سابقه فعالیت­های گروهی، جلسه­ای با حضور مسئولین پردیس و مدیر مزرعه آموزشی- تحقیقاتی و نیز دانشجویان علاقمند تشکیل شد. پس از بحث و تبادل نظرهای گوناگون، این نتیجه حاصل شد که اجرای کسب و کارهای کشاورزی توسط دانشجویان در قالب تعاونی دانشجویی ساماندهی گردد. بدین ترتیب، با راهنمایی و پیگیری مجدانه آقای دکتر کیومرث زرافشانی (استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی)، پس از طی فرایند قانونی در سال 1395، تعاونی دانشجویی پیشگامان اشتغال به عنوان یک نوآوری در آموزش عالی در راستای توسعه کسب و کارهای کشاورزی، بهبود شایستگی های حرفه ای کشاورزی در توسعه پایدار و در نهایت، ارتقاء مهارت های زندگی  تأسیس شد. در بیان آثار و پیامدهای تشکیل تعاونی دانشجویی به عنوان یک نهاد حقوقی می توان به مواردی همچون مساعدشدن هنجارهای ذهنی، افزایش مهارت­های ارتباطی و سواد اداری دانشجویان، افزایش اعتماد به نفس، استقلال طلبی و خودکارآمدی، اشتغال و کارآفرینی در توسعه پایدار کشاورزی، ارتقاء توانایی­ها و مهارت­های تخصصی و عملی دانشجویان، آشنایی با اصول و مبانی تشکیل تعاونی، افزایش حس همکاری، مشارکت و واقع بین شدن انتظارات دانشجویان از فعالیت­های تولیدی، ایجاد سینرژی و هم­افزایی اشاره نمود.

اعضای تعاونی دانشجویی پیشگامان اشتغال از بدو تأسیس تاکنون کسب و کارهای متعددی در رشته های مختلف کشاورزی راه اندازی نموده اند که برخی از آن ها عبارتند از:

• تولید نهال­های درختی، درختچه­ای، جنگلی و بومی ایران
• تولید سبزی سالم
• راه اندازی استخر پرورش ماهی کپور
• پرواربندی گوسفند
• پرورش شتر مرغ
• کشت زعفران
• کشت دانه روغنی کاملینا
• تولید قارچ دکمه ای
• تولید سیر
• تولید بادام زمینی
• تولید بی بی اسفناج
• تولید نخود پاییزه
• تولید یولاف
• میوه های گرمسیری (فیسالیس و گوجی بری)
• گلخانه تولید گیاهان زینتی
• تولید سیب زمینی
• پرورش قرقاول
• پرورش پرندگانه زینتی
• تولید چای ترش
• پرورش کرم ابریشم (نوغانداری).

تصویر شماره 1: پروژه تولید بادام زمینی

تصویر شماره 2: پروژه تولید نهال­های درختی، درختچه­ای، جنگلی و بومی ایران

تصویر شماره 3: پروژه تولید سبزی سالم

تصویر شماره 4: پروژه تولید زعفران

تصویر شماره 5: پروژه تولید قارچ